İSMAİL SAMANİ TÜRBESİ (ÖZBEKİSTAN)

İsmail Samani Türbesi

XI-XII.yüzyıllarda pişmiş tuğladan binalar yapma mahareti yüksek seviyeye ulaştı. Binaları genelde sekizgenli olarak ön tarafı yukarıya kaldırılmış ve haşmetli kubbelerle kapatma gelenek haline girdi. Tuğlaları kâh kabartma, kâh oyuk, kâh dik, kâh düz şekilde sırayla koyma usulleri ortak olmasına rağmen her şehir ve vilayette kendine özgü usuller gelişti.

          Büyük İpek Yolu üzerinde yerleşmiş olan Buhara-i Şerif Karahanlılar devletinin başkenti olarak en gelişmiş şehirlerden birisine dönüştü. Onun şu andaki durumuna bakarak da buranın o dönemdeki mimarlığının seviyesi hakkında izlenim elde edilebilir. Örneğin, Mağaki Attari mescidinin bulunduğu yerde XII. Yüzyıla ait mescidin güzellikte eşsiz bir parçası muhafaza edilmiştir. Binanın yapımında mevcut olan tüm süsleme usulleri, bu cümleden olmak üzere küçücük tuğlaları nakışlı olarak koyma, çiçek nakışlı çanaktan yararlanma ve oyma işleri ve alçı usullerinden genişçe yararlanılmıştır. Ustaların mahareti ve süsleme sanatı uygunlaşarak kendine özgü eserler meydana gelmiştir.

          Ülkenin güzelliklerinden biri de turistlerin zevkle seyrettikleri Buhara’daki Mescid-i Kelan camisidir. Cami XII. Yüzyılda bina edilmiş olup XVI. yüzyılda yeniden inşa edilerek bugünkü durumuna gelmiştir. XII. Yüzyıla ait mimari külliyenin 1127 yılında yaptırılan ve yüksekliği 76 metre olan Minare-i Kelan (Yüksek minare) kalmıştır. Duvar yapısı gerçek sanat eseri örneğidir.